Friday 22 February 2019

HA LEH KA ENKAWL AWLSAM DEU IN

HA LEH KA ENKAWL AWLSAM DEU IN 


"An Apple A day Keeps the dentist Away" an ti thin a, nitin apple ei ziah chuan dentist a hnawt kiang," tih ang deuh a ni a, awmziaah chuan apple ei hi ha tan a hrisel a, ha doctor pan a ngaih loh phah tihna a ni.




He thu hi i hre tawh ngeiin a rinawm a, mahse ka chhung enkawl turin apple ringawt a tawk lo. 


Ka thianghlim, fai leh hrisel bakah ha tha leh mawi nei turin tihtur tam tak a awm a ni.


(He thu hi a lar khawp a, fiamthu ah pawh an telh ve fo thin. Fiamthu-a an tel pakhat chu rilru chawhhlim na'n lo tarlang lawk ang aw. Han nui lawk phawt mai teh.


Tlangval pakhat pawh khan nula hmeltha tak pakhat kha a ngaizawng a. Nula chu dentist tlangval hian a ngaizawng

ve a. Dentist tlangval chu nitin apple pakhat a lo pe ziah a. Mite'n nitin apple a pek ziah chhan chu an zawt a, "An apple a day keeps the dentist away,' an ti a, dentist hi hnawhkian ka tum alawm, " tiin a chhang a ni awm asin mawle).


(Kan rama thei leh thlai thar, ramhnim damdawi siam loh hi chu mi thil chik mi leh mi duhtui te chuan an ei tha duh lem lo chu a nih hi).


Apple hi ha nget vengtu tha tak a ni a, ka chhung tifaitu tha tak a ni bawk a, uluk taka thial chuan toothbrush-in hâ a tifai ang mai hian a tifai ve thei a ni an ti hial.


Hei bakah hian apple ei hian lu nâ a tidam huai thei a, blood pressure hniam leh sâng pawh a tidanglam thei a ni.


Ka rimchhia veng rawh: Ka ro hi a rimchhia a, mahni inhriat a har fo. Ka ro avanga rimchhia lo chuak ven na'n ka chhunga bacteria tam tak awm tihtlem a ngai a, a bikin lei hnuai lampanga bacteria awmte'n ka a ti rimchhe bik tih hriat a tha ang.


Kan thaw rimchhia zawng zawnga 80% hi kan lei hnuai lam atanga lo chhuak a ni.


Engtinnge chu rimchhia chu kan ven theih ang?


Regular takin tui in rawh.

Chil hi ka rimchhia vengtu tha ber a ni a, bacteria a tibo a, a thlawn veka kan dawn a ni a, man pakhatmah a nei lo.

Chil tam zawk i neih theihna'n zuk leh hmuam ti lo la,eitur dik tak ei la, thil ei loin rei tak tak awm suh.

Thlai hring chi hrang hrang, a hela ei chi, entirna'n, carrot, parbawr leh a dangte hi chil titamtu a ni a, thei chi hrang hrangte'n chil a titam bawk a, hengte hi i ei thin tho ang a, ei tam lehzual ang che.

Hna vang leh thil chi hrang hrang ngaihtuah tam leh hnathawh nasat avangin chil hi a tlem thei a, chil a tlem chuan ka ro hulhin a awm theih a, i hah chang leh i buai changte'n sweet tel lo chewing gum thial thin la chil a tam phah ang.

Dawrah snack chi hranghrang leiin i ei thin a ni maithei a, a hela ei chi vegetable lam chi leh bawnghnute atanga siam lamte ei ve la kâ a thiang duh a ni.


Eitur thlum leh ban chalh mai, tui kan tih zawng takte hi kâin a ngeih lem lo va, thlai leh thei lam chite thlang zawk ang che.

Kain a ngeih eitur eng emawzat a awm a, chung zingah chuan cheese eng chi 'Cheddar cheese' an tih ang hian ha chhe tur a veng a, ha nget a do thei a ni.

ha enkawl uluk rawh: Ha enamel hi porcelain ang maiin a tle nalh a, bulletproof kawr ang maiin a khawng a ni. Kan taksaah chuan kan ha tuamtu tle, enamel hi a khawng ber a, mahse ngetin a tichhe hma hle thung.

Chuvang chuan i enkawl ngun a ngai a, a awmzia chu, hâ enkawl uluk a ngai tihna a ni.

Ha za hma chi, ha chak lo i nih chuan toothbrush nem tak hmang ang che.


Thil thlum leh hâng lam chi i eiin toothbrush-in i ha nawtfai ziah la, ha nawhfai a rem lo a nih pawhin i kam tal thuah thin ang che.


Thei tui leh soft drinks lamah hian thlum a awm a. Chuvang chuan thei tui leh soft drinks te i in dawnin acid leh thlum laka i ha ven na'n straw hmang ang che.



Ha enamel tichak tur hian calcium leh phosphorus kan mamawh a, calcium leh phosphorus hi chaw atanga kan dawn a ni a, vanneihthlak takin chil hian tam tak a pe a, chil ngah tura tihtur kan sawite kha zawm a tha hle a ni. 

0 comments: