Friday 22 February 2019

PUMPUI LAWNG ENKAWL DAN

PUMPUI LAWNG ENKAWL DAN 


Pumpui lawng enkawl dan points tlemte hi in hriat tur atan pawimawh te.


1. Natna vei theih dan: A hunbi lova chaw-ei thin vang te, rîltam lutka awm thin vang te, chaw kan leh chaw rum ei thin vang te, zû in nasat leh kuhva ei tam (heh) lutuk vang te, saruhno ei thin vang leh paitawih har thil ei thin vang te bakah chan dang avang pawhin he natna hi a vei theih a ni.



2. NATNA LANCHHUAH DAN: A lanchhuah dan langsar deuh te chu, a changa rîl a tam hmâ êm êm a, a changa rîl tam leh hleithei lo te, chaw ei khama pum nâ thin te, pum khawi lai emaw na deuh vawng vawng te, a changa pum na rîai rîai thin te, pum sahâl leh thîp veng veng thin te, chaw-ei khama puar deuh ul reng te bakah tui in châkna nei lova awm te hi a ni.



He’ngte bakah a lan chhuah dan dang te pawh a la awm ang.



3. A ENKAWL DAN: Pumnâ kher hi chu enkawl buaithlak pawl tak a ni. A nat dan a zirin a enkawl dan a dang a.



A enkawl dan tlangpui leh keima lo inenkaw thin dan ka han sawi ang e :-




(a) A hunbi-a chaw ei: A hmasa berah chuan hunbi neia ei leh in thiam a pawimawh a, chutihrualin a nat dan a zirin hun bi lova ei-in a ngaih chang a awm bawk.




Entîrnan: A hnubi-a chaw kan ei hian a hunbi-ah bawk ril a tâm a, a hunbi zelah a ei theih thin a ni.



Chaw ei dawna rîltam si-a pum a nat chuan (hei hi rîltam vanga pumnâ a nih chuan) tam dawm nan bar 2-1 lek han bar ila, minute 15 vel kan nghah chuan pumnâ vang rîltam chu a reh ve mai a, chaw ei pangaiin a ei leh theih a ni.



Mahse, rîltam vanga pumnâ a nih loh chuan chawei hunbi mah-nise, ei luih loh tur. Ei luih chuan nghawng tha lo lehzual a thlen thei a ni.



Ei leh in hi kan inbituk thiam a pawimawh hle a, chaw-ei tui avanga ei deuh teuh emaw, chaw ei tui loh avanga ei loh ngawt te hi a tha lo.



Duh dan tak phei chuan, chaw-ei tui paw’n tui loh paw’n kan ei zât hi pangai reng thei se la a tha. Chu chuan pumpui fân vak tur leh sâwng vak tur a tiziaawm dawn a, pumpui tan thil tha tak a ni.



Zînga breakfast ei thin i nih chuan chaw-ei hun pangaia rîltam hman turin ei tam lutuk lo la, zing dar 8 vela ei ṭhin i nih phei chuan chaw-ei hma chuan engmah ei loh law law pawh a tha.


Mahse, rîl a tam chuan biscuit lêp 2-1 vel han ei mai a tha.



(b) Tui in that: Zing thawh ve a, tui in thin hi a tha khawp mai. Thaw veleh tuisik (tui lum chu a tha lo) no 2-3 vel in ngei ngei tur. Hei hi chu dam hrisel tan pawha thil tha tak a ni.



Thenkhatin tui lum in a tha ti an awm a, a teuh lo. Dam suh intihna ang vel a ni.

A chhan chu pum a ti no nghulh a, chaw-ei châkna pawh a tibo hlauh thei.

Amaherawhchu, thatna kawng chu a nei ve ngei ang; êk khal, pumnat nei ni silo va, pumpai nuam lo tih velah a tha mai thei. Dam hrisel tan chuan duh hun hunah tui a in mai theih a, engmah harsatna a awm ngai lo.


Mahse, pumnat nei tan chuan duh hun huna tui in a rem ve tlat lo. Mithiamte chuan chaw-ei hma darkar chanve leh chaw-ei khan darkar khat inkar hi tui in loh a tha an ti. Hei hi a dik tlatin ka hria. Pumnat kan vei tawh chuan kan chaw-ei kha paitawih (digest) a har thin a, tui kan in khan puma thil titawihtu acid kha a va tidal ta thin a ni.


Chu chuan pumin paitawih hna a thawhna khawngah harsatna a thlen thei a ni. Zing thawh vea tui in hi a thatna chu, tuii kawchhung kha a fan chhuak hma a, uih insiam tur a veng a, phing a thuah fai a, kawchhung a tithianghlim a ni.


Tin, pum a that loh hian pum chhungah acid hi a tam hma êm êm a, tui kan inthat chuan chun’ng acid te chu a tidal a, pumnat pawh a tihziaawm phah a ni. Breakfast ei thin i nih chuan i thawh vea i tui in atanga darkar chanve emaw, darkar khat emaw hnuah ei thin la a tha.


Chuan thingpui thlum hi a haw êm êm a, bawnghnute powder ngat phei chu a haw leh zual. Bawnghnute pawh hi pumpui chak lo tan chuan paitawih a har deuh thin. Tui in hunbi chungchangah zing thawh veleha kan in chuan chaw-ei hmaah vawi khat tal in leh tur. Chuan chaw-ei kham atanga darkar 1-2 hnuah in leh tur a ni.


A chhan chu pumpui chak lo tan chuan digest nan darkar 2-1 tal hun a ngaih thin vang a ni. Chhun thingpui in leh zanriah inkarah vawi 2 tal, zan mut dawnah in ngei ngei bawk tur a ni. Hei hi mithiamte pawhin an sawi uar hle. Kan chaw-ei paitawih tawhte chu taksa tana thatna tura an insemdarhna kawngah tui hi a pawimawh hle niin an sawi. In ngai loh chuan zun a tam duh a, zana zung tura thawh a peihawm loh thin hle.


Mahse, rugular takin in la, zan thum vel bak i zung tawh lo ang, ngaiah a neih ve mai theih a ni.


0 comments: